وب سایت مجله آزما |AzmaOnline.Com

گفت‌وگو با سعيد رضواني و حسن ميرعابديني

پيرامون «صد سال ديگر»

مجموعه‌اي از شعرهاي منتشر نشده نيما

خبرهاي مربوط به تصحيح و چاپ بيش از صد شعر از اشعار چاپ نشده‌ي نيما يوشيج زمستان پارسال منتشر شد. و کتاب با عنوان «صد سال ديگر» اوايل امسال به بازار آمد در ديداري با دکتر محمد دبير مقدم در فرهنگستان شنيدم که کتاب را فرهنگستان به تازگي منتشر کرده. و هم او بود كه يک نسخه از اين کتاب را به رسم هديه به من داد. با کنجکاوي بسيار روي تصاوير آخر کتاب که عکس‌هايي از دستخط نيما بود (با همان آشفتگي‌ها و خط‌خوردگي‌هاي اصل يک سند) متوقف شدم. و مشتاق براي گفتگو با دو نفر پژوهشگري که نامشان برجلد کتاب آمده بود. وقتي سعيد رضواني تقاضايم را براي گفتگو پذيرفت خواهش کردم که حسن ميرعابديني هم که در جريان تصحيح اين متن بوده در اين گفتگو شرکت داشته باشد که با لطف بسيار اين دعوت را پذيرفت. آن‌چه مي‌خوانيد حاصل گفتگوي صميمي ما در يک روز گرم نيمه‌ي تير ماه در اطاق سعيد رضواني و حسن ميرعابديني در فرهنگستان ادب است که با شکلات‌هاي اهدايي مژده دقيقي عزيز که همسايه‌ي اطاق دکتر رضواني است، شيرين‌تر شد.

ادامه مطلب

شعر زنان، يا شعر زنانه (مفهومي که هنوز بر سر وجود و ماهيت‌اش اختلاف هست)، با کمي تسامح، اگر قضاوت کنيم. طي نيم قرن اخير فضاي پر فراز و نشيب و متلاطمي را تجربه کرده. آن‌قدر که گاه مثل بقيه‌ي عرصه‌هايي که زنان در آن فعاليت دارند اصلا ديده نشده. اما هرچه هست تغييرات نگاه زنان در عرصه‌ي شعر و تعداد زنان شاعر در اين پهنه غير قابل‌انکار است. اين نکته و ساير موارد پيرامون اين حضور، باعث شد که با چند خانم شاعر و منتقداني که در اين زمينه صاحب‌نظراند به گفتگو بنشينيم.

ادامه مطلب

گفت‌وگو با ليلي گلستان

صادق وفايي

ليلي گلستان همواره روحيه‌اي منتقد داشته، او مترجم است گالري‌دار و آن‌قدر در عرصه هنر و فرهنگ حضور داشته که بتوان او را يک منتقد فرهنگي و هنري خبره دانست و نظرش را صائب و همين شناخت، بهانه‌ي گفت‌وگو با او درباره‌ي ابتذال در عرصه فرهنگ شده که در بعد‌از ظهري شهريوري در گالري‌اش شکل گرفت.

ادامه مطلب

پنج نویسنده به مرحله نهایی جایزه ۱۰۰ هزار دلاری «گیلر» کانادا که از گران‌ترین جایزه‌های ادبی دنیا محسوب می‌شود، راه پیدا کردند.

به گزارش ایسنا، «سی.بی.سی» نوشت: جایزه ادبی «گیلر» که هرساله با حمایت «اسکاتیا بانک» برگزار می‌شود، اسامی پنج نامزد نهایی این دوره‌اش را اعلام کرد.

«گیلر» که مهم‌ترین جایزه ادبیات داستانی کانادا محسوب می‌شود، پنج اثر برگزیده را از میان ۱۲ نامزد اولیه و ۱۱۲ کتاب ارسالی انتخاب کرده و روز ۲۰ نوامبر نام برنده نهایی را اعلام خواهد کرد.

«ایدن رابینسون» که سال ۲۰۰۰ نامزد نهایی این جایزه شده بود، این‌بار با کتاب «پسر یک شعبده‌باز» وارد مرحله نهایی این رقابت ادبی شده است. «مایکل ردهیل» سال ۲۰۰۱ به فهرست فینالیست‌ها راه یافته بود و در این دوره برای نگارش «میدان بولو» نامزد نهایی شده است. «راشل کاسک» هم از نامزدهای نهایی سال ۲۰۱۵ بوده و این‌بار برای «ترانزیت» برگزیده شده است.

«میشل وینترز» و «اد اولوگلین» به ترتیب با رمان‌های «من یک کامیونم» ‌و «خیالات زمستان»، دو نویسنده‌ای هستند که برای اولین‌بار وارد گردونه این رقابت‌ها شده‌ و به فهرست نامزدهای نهایی راه پیدا کرده‌اند.

جایزه «گیلر» که هرساله با حمایت «اسکاتیا بانک» برگزار می‌شود، طی دو دهه اخیر به یکی از مهم‌ترین جوایز آمریکای شمالی تبدیل شده است. امسال اولین دوره‌ای است که این جایزه بدون حضور «جک رابینوویچ» ـ بنیان‌گذار فقید این رویداد فرهنگی ـ برپا می‌شود. «رابینوویچ» اوایل سال جاری میلادی در سن ۸۷ سالگی درگذشت.

نام برنده نهایی روز ۲۰ نوامبر ۲۰۱۷ طی مراسمی در تورنتو با مجری‌گری «مری والش» کمدین اعلام می‌شود. برنده جایزه «گیلر» جایزه‌ای ۱۰۰ هزار دلاری دریافت می‌کند و به هر یک از نامزدهای نهایی مبلغی ۱۰ هزار دلاری اعطا خواهد شد.

این جایزه‌ کانادایی در سال ۱۹۹۴ توسط «جک رابینودیچ»، تاجر اهل تورنتو، برای بزرگداشت نام همسرش «دوریس گیلر»، ویراستار و روزنامه‌نگار، راه‌اندازی شد و هرساله به بهترین رمان و یا مجموعه داستان‌ کوتاه کانادایی تعلق می‌گیرد که به زبان انگلیسی در سرتاسر این کشور منتشر شده باشد.

هدف از راه‌اندازی این جایزه‌ ادبی، توجه بیش‌تر به ادبیات کانادا بود. این جایزه در سال ۲۰۰۵ از سوی «اسکاتیا بانک» مورد حمایت توأمان قرار گرفت. از چهره‌های سرشناسی که پیش‌تر جایزه «گیلر» را از آن خود کرده‌اند، می‌توان به «مارگارت اتوود»، «اسی ادوگیان»، «آلیس مونرو» و «مایکل اونداجی» اشاره کرد.

ادامه مطلب

گفت و گو با دکتر مهری بهفر

ص۱۹ تا ۲۴، شماره ۱۲۴، مهر ۹۶

دکتر مهري بهفر سال‌هاست که کار سترگ شرح تک‌تک ابيات شاهنامه را وجهه‌ي همت خود قرار داده. کاري نيازمند سعي و از خودگذشتگي و توان علمي بالا که به خوبي از پس آن برآمده تا حدي که تحسين و تاييد بزرگان و استادان ادبيات کشور را نيز برانگيخته و همين نکته شايد باعث شد که با او به‌عنوان بانويي جوان و فرهيخته روزهاي سال‌هاي جواني را صرف معنا کردن بيت‌بيت ميراث فردوسي کرده به گفت‌وگو بنشينيم.

ادامه مطلب

ميراث رئيس فرهنگستان هنر،

 ادبيات ويژه‌اي که در تاريخ خواهد ماند

مریم خورسند

ص۱۶ تا ۱۸، شاره ۱۲۴، مه ۹۶

پاي خيلي‌ها در ميان است. از آيين آغداشلو بگير تا مهدي پاکدل هنرمند تئاتر. از بانک پاسارگاد تا شرکت پارس آريان از علي معلم دامغاني رئيس فرهنگستان هنر، تا سميع آذر رئيس اسبق موزه هنرهاي معاصر. جنگ تمام عيار بر سر دنياي رنگ و قصه نيرنگ! و پانصد تابلو نقاشي که در تالاري از فرهنگستان هنر است و رئيس فرهنگستان علي معلم دامغاني بعد از سالياني که رياست اين فرهنگستان را به عهده دارد آن‌ها را به موضوع جدلي سنگين بدل کرده است.

ادامه مطلب

مصاحبه هوشنگ اعلم با احمد مسجدجامعی، شماره ۱۲۴ ازما : در دو، سه سال اخير شرايط اجتماعي به شدت تغيير کرده است. تغييري که از چند سالي پيشتر آغاز شده بود و سرچشمه‌اش در آن سوي مرزها بود اما خيلي‌ها نخواستند باور کنند و اين حقيقت را بپذيرند. که تغييراتي اجتناب‌پذير سيل‌گونه در راه است و هيچ سد و مانع و مقاومتي را برنمي‌تابد و هنوز هم برخي به اين باور نرسيده‌اند. اين تغييرات بي‌ترديد بر شرايط فرهنگي جامعه اثري انکارناپذير داشته است امروز عرصه‌ي اطلاع‌رساني چنان گسترده شده است که ديگر مفاهيم واژه‌هايي مثل سانسور و مميزي مضحک به نظر مي‌رسد با اين همه اصحاب فرهنگ و رسانه‌ها هنوز در تنگنا هستند و انگار اراده‌اي در کار است تا عرصه از سوي ديگري برايشان تنگ شود و اميدها به نهادهاي متولي امر فرهنگ چندان به بار ننشيند. به همين دليل بد نديديم نگاهي هرچند اجمالي داشته باشيم به تاريخ مطبوعات ايران و بايد و نبايدهاي آن که مهم‌ترين نقش را  در فرهنگ جامعه داشته‌اند و هرچند که در اين مجال فرصت پرداختن به همه گذشته و راه آمده نيست اما به اشارتي شايد، بتوان شرايط امروز و نقش متوليان فرهنگي و مهم‌تر از همه وزارت ارشاد را در چگونگي درک اين تغييرات و راه آينده‌ ديد به همين دليل بنا را بر گفتگويي با احمد مسجد جامعي وزير ارشاد دولت اصلاحات که مردي فرهنگي و فرهيخته است گذاشتيم و بعد…. با هم بخوانيم.

ادامه مطلب

روشنفکران وطني فقط مي‌خواهند و دولت‌ها اغلب از اين خواسته‌ها سرآسيمه مي‌شوند. اين اصل در مورد اهالي رسانه هم جاري بوده است. دولت‌ها اين خصلت اهالي فکر را خوب شناخته‌اند.

ادامه مطلب

یادداشت سردبیر، ص۶ و۷، شماره ۱۲۴، مهر ۹۷

حال مطبوعات خوش نيست. هيچ‌وقت خوش نبوده است و حالا ناخوش‌تر از هميشه است و اين همان حکايت سال به سال است و دريغ‌هاي تکرار شونده در طول تاريخ و در همه‌ي امور و به همين دليل است که در ذهن جمعي جامعه آينده تاريک‌تر از گذشته به نظر مي‌رسد و دل بستن به ديروز نتيجه بيم از فرداست و نااميدي جمعي نسبت به آينده‌اي که طلايه‌اش امروز است.

ادامه مطلب

«می‌خواستم این عکس را نگذارم. دلم نیامد. مزارِ یکی از ستون‌های شعر معاصر ایران… مزارِ آبروی شعر معاصرِ ایران…این وضعیتِ مزارِ #حسین-منزوی ست. چقدر خاک و غبار و جای کفش روی سنگ نشسته بود… روی شعر…
.
نام من عشق است آیا می‌شناسیدم؟
خیر جناب منزوی…»
.
عکس: زنجان، معین دهاز

توجه به مفهوم و معنای عشق در ترانه‌های منزوی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و آن‌گونه که خودش می‌گوید عشق هویت اصلی آثارش را تشکیل می‌دهد. پس از انقلاب منزوی در سال ابتدایی انتشار مجله‌ی سروش با آن هم‌کاری داشت. آن‌چه منزوی را بر سر زبان‌ها انداخت و او را به عنوان شاعری توانا تثبیت کرد «غزل‌»سرایی منحصر به فرد او است. او معتقد بود «دهه‌ای که متعلق به هم‌نسلان من است، دهه‌ی رستاخیز و به پا خاستن مجدد غزل است» و در این تجدید حیات غزل به جرات می‌توان گفت که منزوی یکی از احیاگران جدی است. منوچهر آتشی، شاعر در مورد حسین منزوی چنین می‌گوید: «حسین منزوی به نوعی بنیان‌گذار شیوه دیگری از تغزل بود. او تغزلی بدیع و چشمگیر در غزل داشت و به همین دلیل نام او در ردیف غزل‌سرایان خوب ما باقی می‌ماند.

ادامه مطلب