کتاب «زندگی خواجوی کرمانی» را میتوان اثری مختصر و در عین حال کامل برای شناخت نخلبند شاعران دانست. این اثر از مجموعه «دو سده سخنوری» زیر نظر کاووس حسنلی به چاپ رسیده است.
تسنیم: نشر خاموش به منظور معرفی یکی از برهههای مهم و تأثیرگذار در ادب فارسی و فرهنگ ایرانی، اقدام به انتشار مجموعهای چند جلدی با عنوان «دو سده سخنوری» کرده است. این مجموعه در نظر دارد تا زمینه و زمانه سخنوری سعدی، خواجوی کرمانی و حافظ شیراز را از وجوه مختلف بررسی کند.
هفتمین جلد از مجموعه «دو سده سخنوری» که زیر نظر کاووس حسنلی، استاد دانشگاه شیراز، تهیه و تنظیم شده، به زندگی، آرا و آثار خواجوی کرمان میپردازد. محمدصادق بصیری و نازنین غفاری در این اثر تلاش کردهاند تا تمامی وجوه شخصیت و شعری او را مورد بررسی قرار دهند؛ از زادروز و زادگاه گرفته تا تأثیر او بر شاعران پس از خود. از این جهت کتاب «زندگی خواجوی کرمانی» را میتوان اثری مختصر و در عین حال کامل برای شناخت نخلبند شاعران دانست.
در بخشهایی از این اثر میخوانیم: خواجوی کرمانی از شاعران برجسته اما مغفول ادب فارسی است. وی به لحاظ زمانی میان دو شاعر بلندآوازه ادب پارسی، یعنی سعدی و حافظ قرار گرفته است. این موقعیت ویژه، از سویی برای او خجسته بوده است؛ به این دلیل که این سه شاعر؛ سعدی، خواجو و حافظ، حلقههای به هم پیوستهای را تشکیل دادهاند و هریک در تکمیل و تعریف دیگری مؤثر بودهاند. از سوی دیگر، خواجو در میان دو شاعری زاده شده است که یکی در غزل عاشقانه پارسیگوی سبقت را از همگنان خود ربوده و دیگری در غزل تلفیقی عاشقانه و عارفانه، رتبه نخست را از آن خود کرده است. پیداست که این دو شاعر طراز اول ادب پارسی، چنان نظر پژوهشگران و ادبدوستان را به خود جلب کردهاند که در حق خواجوی بینوای کرمان، اگر نگوییم بیمهری، بسیار کممهری شده است و آنطور که باید به زندگی، اشعار و آثارش پرداخته نشده است و آثار منثور وی هنوز پس از قرنها، به صورت نسخه خطی باقی مانده است. حق آن نیست که در میان پژوهشها و تألیفهای فراوان ادبی، هنوز اثری که در خور این فرزند خوشذوق و نجیب کرمان باشد و به زندگی و آثار و افکار وی بپردازد، سراغ نداشته باشیم.
نشر خاموش کتاب حاضر را در یک هزار و ۵۰۰ نسخه و در ۳۰۰ صفحه در دسترس علاقهمندان به ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی قرار داده است.