نمایشگاهی با آثار محصص، لاشایی، مافی و…
تابلوهایی کوچک از استادانی بزرگ
روژیار جوانمرد: گالری آریا این روزها میزبان نمایشگاه «آثار کوچک، استادان بزرگ» است. در این نمایشگاه که در پی تصحیح دیدگاهی به اشتباه رایجشده در خصوص ابعاد است، ۴۰ اثر طراحی و نقاشی از گارنیک درهاکوپیان، ابوالقاسم سعیدی، منیر فرمانفرماییان، بهمن محصص، داوود امدادیان، ناصر اویسی، قاسم حاجیزاده، شهلا حبیبی، علیاکبر صادقی، بهجت صدر، فریده لاشایی، رضا مافی، اردشیر محصص، سیراک ملکونیان، نیکزاد نجومی، مهدی ویشکایی و منوچهر یکتایی به نمایش است. بیشترین تعداد آثار این مجموعه به بهجت صدر تعلق دارد. در هفت قاب کوچک او مناظری طبیعی به شکلی کاملا آزادانه و با موادی مانند آبرنگ، جوهر، مدادرنگی و… دیده میشود که برخوردی بسیار ساده با سوژه در آنها وجود دارد و بعضی از آنها بهعنوان اتودی برای کار نهایی در نظر گرفته شده است. علی اکبر صادقی چهار اثر با ابعادی در حدود A5 دارد که با مداد روی مقوا کشیده شده و در هرکدام از آنها بخشهایی از یک فیگور دیده میشود. همان فیگورهای آشنا با لباس رزم که لکههای رنگ قرمز آنها را خونین کرده است. اما سه اثر از بهمن محصص بر روی دیواری با رنگ سبز قرار گرفته تا جلوه دیگری به نمایشگاه ببخشد. مردی که با روان نویس روی مقوا کشیده شده، در حال هندوانه خوردن است. دو لیتوگرافی زیبا از پلیکان هم آثار دیگری هستند که علاقهمندان محصص را از دیدن این نمایشگاه راضی میکنند. پسرعموی او نیز حضوری برابر در این نمایشگاه دارد. در سه تابلوی اردشیر محصص فیگورهایی دیده میشود که به سادگی تمام، با رواننویس روی مقوا کشیده شدهاند، مقوایی که میتواند بخشی از یک جعبه باشد و برشهای آن هم در اثر دیده شود. به جز یکی از این قابها که فیگورهای مختلف روی یک ورق دفتر کشیده شدهاند، در دو قاب دیگر شاهد فیگورهایی هستیم که از کاغذهای مختلف بریده شده و در کنار هم قرار گرفتهاند. دو نقاشی خط کوچک از رضا مافی که با رنگ روغن روی چوب بهوجود آمده و نمایی سرامیکگونه دارند، دو نقاشی از شهلا حبیبی که با ورق طلا بهوجود آمدهاند، و دو اثر از منیر فرمانفرماییان که شامل یک طراحی ساده با مرکب و یک اثر با شیشه و آینه است، نمونههای دیگری از آثار این مجموعه هستند. اما یک بخش قابلتوجه دیگر، دیوار قرمز رنگی است که دو اثر از منوچهر یکتایی روی آن نصب شده است که شاید ترجمان هدف تئوریک نمایشگاه باشد: یک اثر با طول و عرضی در حدود ۴۰ سانتیمتر و دیگری بیش از ۱۲۰ سانتیمتر؛ این دو اثر با ابعاد بسیار متفاوت در کنار هم قرار گرفتهاند تا مخاطب امکان مقایسه میان کار کوچک و بزرگ هنرمند را داشته باشد و تاثیرات این تفاوت را مشاهده کند. آریا اقبال درباره این نمایشگاه گفت:«گالری آریا سالها پیش پایهگذار نمایشگاه تابلوهای کوچک بود و با اعلام فراخوان، پنج دوره از این نمایشگاهها را برگزار کردیم. اما پس از مدتی تعداد دیگری از گالریها نمایشگاههایی را دقیقا با همین عنوان و همزمان با نمایشگاههای ما برگزار کردند. بنابراین ترجیح دادیم فعلاً برگزاری نمایشگاه تابلوهای کوچک را متوقف کنیم اما اکنون تصمیم گرفتیم در بیانی دیگر به مسئله مهم ابعاد در اثر هنری بپردازیم. در دوره معاصر، تلقی اشتباهی نزد جامعه جوان نقاش شکل گرفت که هرچه ابعاد اثر هنری بزرگتر باشد، اثر هنریتر است. ما با آن سلسله نمایشگاههای تابلوهای کوچک و این نمایشگاه «آثار کوچک، استادان بزرگ» برآنیم تا این تصور را اصلاح کنیم؛ ابعاد باید متناسب با فرم و حتی محتوای اثر باشد و خودش به تنهایی کارکرد کیفی و هنری ندارد. دیگر اینکه بسیاری از آثار بزرگان هنر ایران در گذشته در ابعاد کوچک خلق شدهاند و ابعاد محوری ممکن است آن شاهکارها را به محاق فراموشی سوق دهد. بخش اعظم آثار این نمایشگاه با توجه به فقدان اکثر هنرمندان، از مجموعهدارها گرفته شده و سعی کردیم تا جایی که ممکن است قیمت آثار از حد معمول آنها پایینتر باشد. این نمایشگاه با همکاری حمیدرضا کرمی آماده شده و با بررسی آثار هنرمندان، کارهای مورد نظر خود را انتخاب کردیم. البته با توجه به اینکه بیشتر اساتید هنر مدرن در قید حیات نیستند، آثار محدودی در اختیار ما بود.» لازم به ذکر است نمایشگاه «تابلوهای کوچک، استادان بزرگ» تا ۳۰ آبان در گالری آریا به آدرس خیابان ولیعصر، بالاتر از سهراه دکتر بهشتی، کوی زرین، پلاک ۱۰ برقرار است.