برندگان نوبل ادبیات اعلام شدند و اولگا توگارچوک، نویسنده لهستانی برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۱۸ و پیتر هاندکه، نویسنده اتریشی برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۱۹ شدند. واکنشها به برنده شدن هاندکه متناقض بود و خود هاندکه هم معتقد است برنده شدنش در کارزار معتبر نوبل اقدامی شجاعانه است.
ایبنا: روز گذشته اعضای هیئت داوران آکادمی سوئدی نوبل پیتر هاندکه، نویسنده اتریشی را به عنوان برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۱۹ معرفی کردند.
آکادمی سوئدی اعلام کرد که توگارچوک برای «تخیل روایی که همراه با هیجان دایرهالمعارفی مرزها را در مینوردد و شکلی جدید از زندگی را نشان میدهد» و هاندکه با «آثار تأثیرگذارش و اصالت زبانشناسانه پیرامون و خاص بودن تجربه انسانی را به تصویر میکشد.» به عنوان برنده نوبل ادبیات انتخاب شدهاند.
انتخاب پیتر هاندکه به عنوان برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۱۹ عجیبتر از انتخاب توگارچوک است. انتخاب نویسنده و نمایشنامهنویس اتریشی در حالی رخ داد که هیئت داوران هفته گذشته اعلام کردند دوست دارند از محوریت مردان و اروپاییها در نوبل ادبیات بکاهند.
هاندکه میگوید تصمیم برای اهدای جایزه نوبل ادبیات به او اقدامی شجاعانه است. نویسنده اتریشی که ساکن فرانسه است روز پنجشنبه بیرون از خانه به خبرنگاران گفت: «این جایزه نوع عجیبی از آزادی را به من بخشید.»
هاندکه قبلا از کمیته نوبل انتقاد کرده بود اما دیروز گفت دوباره به این موضوع فکرکرده است و قبلا «به عنوان یک خواننده و نه یک نویسنده» منتقد نوبل بوده است.
پس از اعلام خبر جایزه نوبل ادبیات مقامات رسمی و رسانههای صربستان از هاندکه به نیکی یاد کردند و او را «دوست بزرگ» صربستان خواندند. هاندکه یکی از مخالفین حمله همایی ناتو علیه صربستان در جنگ کوزوو در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی بود و در سال ۲۰۰۶ در مراسم ختم اسلوبادان میلوشویچ سخنرانی کرده بود.
پیتر هاندکه از صربها برای حمایتشان پس از خبر جایزه نوبل تشکر کرد و به تلویزیون دولتی صربستان گفت «شادی صربها را از این اتفاق احساس کردم.»
هاندکه به زبان صربها سخن میگفت اعلام کرد امروز باید به روش صربها جشن بگیریم.
ولادان ووکوساولیچ، وزیر فرهنگ صربستان گفت هاندکه باید سالها پیش برنده جایزه نوبل ادبیات میشد اما این اتفاق به خاطر حمایت نویسنده اتریشی از صربها رخ نداد.
الکساندر ون در بِلِن، رئیسجمهور اتریش به پیتر هاندکه تبریک گفت و از آثار «فوقالعاده»اش تمجید کرد و دیروز را روزی بزرگ برای ادبیات خواند. بِلِن در توییترش نوشت: «امیدوارم هاندکه بداند که از او ممنون هستیم زیرا صدای آرام او در دهههای مختلف دنیاها، مکانها، و مردمی را خلق کرد که خیلی جذاب هستند.»
البته اعلام نام پیتر هاندکه به عنوان برنده نوبل ادبیاتِ سال ۲۰۱۹ مخالفتهای زیادی را نیز به همراه داشت. زافروویچ، عضو مسلمان ریاستجمهوری سه نفرهیِ بوسنی تصمیم کمیته نوبل برای اهدای جایزه به هاندکه را موجب شرم و خجالت و یک رسوایی بزرگ خواند زیرا هاندکه از صربها حمایت کرد.
این در حالی است که سازمان ملل صربستان را در مسئله نسلکشی مسلمانان در جنگ کوزوو مقصر قلمداد کرد: «کمیته نوبل قطبنمای اخلاقیاش را به طور کامل گم کرده است. هاندکه هیچوقت از مسلمانان عذرخواهی نکرد و از گفتههای خود پشیمان نشد. اهدای جایزه به چنین فردی مشروعیت بخشیدن به افکار سیاسیاش است.»