مترجم آثار کارلوس فوئنتس، گارسیا مارکز و ژوزه ساراماگو در ایران معتقد است دولت و وزارت فرهنگ باید با رفع موانع نشر، حمایت از کتابفروشیها و کتابخانههای عمومی، فضای کتاب و کتابخوانی را در جامعه بهبود ببخشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا؛ با توجه به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری و ابقای دولت تدبیر و امید به عنوان دولت دوازدهم، اهالی فرهنگ و هنر که عمدتا از حسن روحانی در انتخابات حمایت کردند، همچون گذشته پیگیر تحقق مطالبات فرهنگی خود از دولتاند.
رفع موانع نشر و جلوگیری از اتلاف سرمایههای ملی
اسدالله امرایی، مترجم پیشکسوت کشورمان در گفتوگو با آنا، تسهیل در انتشار کتاب را یکی از مطالبات خود از دولت و وزارت فرهنگ خواند و گفت: «باید موانع نشر را بردارند و بروکراسی موجود در اداره کتاب را رفع کنند. واقعیت این است کسی که اوقات فراغت خود را با کتاب پر میکند؛ آن هم در زمانهای که اینهمه سرگرمی وحود دارد، نیازی به قیم ندارد.»
وی افزود: «اینکه گروهی را بگذارند تا به دنبال کلماتی خاص در کتابها بگردند و دستور حذف و اصلاح آن را صادر کنند، حکم اتلاف وقت و انرژی و سرمایه ملی را دارد؛ آنهم در شرایطی که امروزه هر مطلب و محتوایی در فضای مجازی، تنها با یک کلیک قابل دسترسی است.»
این مترجم شناخته شده اظهار داشت: «به قول یک حقوقدان، رویههای کنونی قانونی نیستند چراکه متن اصلاحیهها ودستورات صادره، بدون امضا و روی برگههایی که فاقد سربرگ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامیاند، صادر میشود. یعنی این کار آن قدر نامطلوب است که نه ممیزان راضی میشوند اسم و امضاشان در برگههای مذکور درج شود و نه وزارت فرهنگ سربرگ خود را به آنها اختصاص میدهد.»
وی با تاکید بر ضرورت اعتماد به اهالی فرهنگ و حمایت از آنها ادامه داد: «البته اینکه باید کار اهل فرهنگ به خودشان سپرده شود؛ به معنی این نیست که تمام مسئولیتها را به اهالی قلم و نشر بسپارند؛ بلکه اهالی فرهنگ همیشه باید از حمایتهای قانونی بهرهمند باشند.»
به بحران در بازار نشر اعتقاد ندارم
مترجم آثار نویسندگانی مانند ریموند کارور و ایزابل آلنده، همچنین درباره وضعیت بازار کتاب گفت: «من به بحران کتاب و مطالعه در بازار نشر اعتقاد ندارم. به نظر من هر کتابی به اندازه خودش مخاطب خود را در این بازار پیدا میکند. ما نباید الزاما تیراژهای پایین را ببینیم؛ بلکه باید به تجدید چاپهای متعدد برخی کتابها نیز توجه داشته باشیم.»
وی ضمن بیان این مطلب که برخی از کتابها، مخاطبان محدود دارند، ادامه داد: «قطعا اگر ناشران بدانند کتابی پر مخاطب است، با تیراژ بالا آن را چاپ میکنند. اما اینکه کسی کتاب نمیخواند، حرف درستی نیست. اگر اینطور بود، پس این همه ناشر چه کار میکنند؟»
امرایی خاطر نشان کرد: «مردم به هر حال کتابهای مورد علاقه خود را خریداری میکنند و نمایشگاه کتاب تهران، نمونه عینی این مساله است. اما فکر میکنم باید همان فضای نمایشگاه را به سطح کتابفروشیها آورد تا شاهد یک نمایشگاه دائمی در تمام شهرها و کتابفروشیها باشیم. در این راستا البته اقدامات خوبی مانند طرحهای عیدانه و تابستانه کتاب آغاز شده که باید تقویت شوند.»
از کتابفروشیها حمایت شود
وی در پاسخ به این سوال که آیا دغدغه کمبود و کاهش تعداد کتابفروشیها، جدی است یا خیر؟، گفت: «بله. این دغدغه درستی است و برای رفع آن باید در سطح شهرها، کتابفروشیها را تقویت کنند. دولت و شهرداری باید به طرق مختلف از تداوم فعالیت کتابفروشیهای محلی حمایت کنند و با ارائه تسهیلات، مانع از بسته شدن آنها شوند.»
این مترجم توضیح داد: «کتابفروشی که با هر زحمتی سعی کرده کتابفروشیاش را سرپانگه دارد، باید تشویق شود. مثلا میشود تمهیداتی را برای کاهش هزینههای کتابفروشیها اعمال شود؛ مثلا هزینه برق و … همچنین در موارد ممکن، شهرداری میتواند با تخصیص مبلمان شهری مناسب در مقابل کتابفروشیها، بستر بهتری را برای جذب مردم به کتاب و کتابفروشیها ایجاد کنند.»
ضرورت تجهیز کتابخانههای عمومی
امرایی درباره نیاز جامعه به کتابخانههای بهروز نیز گفت: «یکی دیگر از مسائلی که باید در دوره جدید به آن توجه بیشتر شود این است که اعتماد عمومی به کتابخانههای عمومی بازگردانده شود. متاسفانه در حال حاضر بسیاری از کتابخانهها از کتابهای مورد مطالبه و نیاز مردم خالیاند.»
وی افزود: «البته قدمهای خوبی در راه تجهیز کتابخانههای عمومی برداشته شده، مثل اتصال شبکهای کتابخانهها به هم. اما باید رویه کار کتابخانهها اینگونه باشد که اگر کتاب مورد مطالبه افراد در یک کتابخانه وجود نداشت، بلافاصله نسبت به تهیه آن کتاب اقدام شود.»
مترجم آثار گارسیا مارکز و ژوزه ساراماگو تاکید کرد: «اگر به تعداد کتابخانهها در کشور، کتاب چاپ شود، شمارگان کتاب در کشور به مراتب بیشتر از شمارگان فعلی خواهد بود.»