رفیع افتخار با بیان اینکه در ادبیات نوجوان کمتر به موضوع عشق پرداخته شده است میگوید عشق خط قرمز بوده است.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان در گفتوگو با ایسنا درباره مفاهیم بزرگسالانهای مانند عشق در ادبیات کودک و نوجوان اظهار کرد: معتقدم عشق جزء غرایز پاک و فطری آدمهاست. با تغییرات فیزیولوژیک نوجوانان، عشق به عنوان یک موهبت الهی رخ میدهد و خودش را ظاهر میکند. برای پرداختن به این موضوع دیدگاههای مختلفی وجود دارد و هر کس با توجه به دیدگاه خود اثری را خلق میکند. عدهای هم هستند که اصلا اعتقادی به پرداختن به این موضوع ندارند. اما آنچه مسلم است این است که نباید در مقابل غرایز پاک انسانی ایستاد بلکه باید با نگاه انساندوستانه و شریف به آن نگاه کرد و به این موضوع جهت داد. اگر جلو این احساسات گرفته شود، مسلما عشق در خود نگاههای متفاوتی را ظاهر میکند.
او درباره اینکه بهنظر میرسد با توجه به محدودیتهایی که ممکن است وجود داشته باشد کمتر به عشق پرداخته میشود، اظهار کرد: بله عشق به نوعی خط قرمز بوده است. اما من کاری به بقیه ندارم. در تمام آثاری که برای بچهها نوشتهام همیشه عشق، دوست داشتن و احساسات پاک نمود داشته و هیچگاه هراسی از این موضوع نداشتهام که به آن بپردازم؛ البته ممکن است در جایی کمتر باشد. رمان جدیدی نوشتهام که در حال بازبینی آن هستم. این رمان سراسر عشق است، پیرنگ و پیام و محوریت داستان عشق است. به نگاه دیگران به عشق کاری ندارم و همیشه با دیده احترام به آن نگاه کردهام.
افتخار همچنین درباره پرداختن به مفاهیم فلسفی و موضوعاتی مانند بیدادگری و آزادی در ادبیات کودک و نوجوان با بیان اینکه باید بین ادبیات کودک و ادبیات نوجوان تفاوت بگذاریم، توضیح داد: دنیای کودک متفاوت است و موضوعی جداست. درباره نوجوانی هم باید بگویم زمانی که بچه به نوجوانی میرسد، خود به خود به دنیای بزرگسالی پرت میشود. درباره اینکه مرز بین ادبیات بزرگسال و نوجوان چیست، باید بگویم مرز خاصی نیست. من و خیلی از مردم در دوره نوجوانی یواشکی کتاب بزرگسالان را میخواندیم و میفهمیدیم. الان هم همینطور است. نوجوان امروز هم از هوش بالایی برخوردار است و با فضای مجازی و تکنولوژیهای مختلف، تفاوتها برداشته شده و آنچه ممکن است تفاوت بگذارد میتواند حجم کتاب، وسواس به خرج دادن برای آوردن کلمات و مراعات اخلاق باشد وگرنه هیچ مرز خاصی نمیبینم. ممکن است کتابی برای بزرگسالان چاپ کنید اما در دسترس نوجوانان هم باشد. سریالهای تلویزیونی که از ساعت ۹ شب به بعد پخش میشود، برای بزرگسالان است، آیا نوجوانان ما این سریالها را نمیبینند؟ میبینند و از واژهها و تعابیر سریالها هم استفاده میکنند.
او در ادامه گفت: برای موضوعات مرتبط با جنگ، خشونت و … هم توصیه این است که ما ناچاریم این حالات را در ادبیات داستانیمان بیاوریم و اگر مجبوریم صحنهای را توصیف کنیم، باید تلطیف شود. ما جنگ جهانی اول و دوم و جنگ تحمیلی را داشتهایم که همه جزء تاریخ است و باید به زندگی مردمان خودمان و کشورهای دیگر بپردازیم، نوجوانان هم در این مسائل درگیر بودهاند. برخی میگویند نباید با بیان این موضوعات و نشان دادن خشونت خاطر نوجوان را مکدر کنیم، بله نشان دادن جنایت جنگی ضرورتی ندارد؛ اما اگر بخواهیم در رابطه با جنگ صحبت کنیم در کنار سختیها باید به جنبههایی مانند طنز هم بپردازیم تا از بار خشونت آن کاسته شود.
او در پایان درباره انعکاس مسائل نوجوانان در کتابهای کودک و نوجوان گفت: من جزء آن دسته از نویسندگانی هستم که ارتباط تنگاتنگی با مخاطبان دارند و بنابراین به مسائل آنها آگاه هستم. به نظر میرسد استقبال از آثارم نیز خوب است زیرا کتابهایم روی دست ناشر نمیماند اما درباره دیگران اطلاع ندارم.