به بهانهي ۸ مهر روز جهاني ترجمه
عبدالله کوثري/ مترجم
در دههي سيوچهل دو عامل در گزينش کتاب توسط مخاطب، جدا از نام نويسنده اهميت پيدا کرد، يکي ناشر و ديگري مترجم، چون ناشران معتبر کتابهاي ارزشمند را چاپ ميکردند که به قلم مترجمان متبحر ترجمه شده بود و حتي در آن دهه جزوهاي منتشر ميشد که خاص نقد کتاب (خواه ترجمه و خواه تاليف) بود . در حالي که در دههي ۱۰ و ۲۰ اسم مؤلف اهميت بسياري داشت و چون تعداد مترجمها انگشتشمار بود، اگر ترجمهي بدي به دست خواننده ميرسيد برداوري ما دربارهي نويسنده تأثير منفي ميگذاشت و اگر ترجمهي خوبي از اثري ميخوانديم تازه با تفکر صحيح نويسنده آشنا ميشديم. به همين دليل بودکه در دههي چهل ناشر براي کتابخوانهاي حرفهاي اهميت بسياري پيدا کرد، ناشراني چون نشر نيل، نشر زمان، اميرکبير و فرانکلين و… نشان داده بودند کتابهاي درجه دو منتشر نميکنند و ما به اعتبار ناشر کتاب ميخريديم. کتابهاي جيبي هم که منتشر شد يکي از بهترين مواهب براي نسل جوان بود، چون قيمت بسيار مناسب بود و ترجمهها و ويراستاري بسيار خوبي داشتند. در نسل قبل از ما مترجمان فرانسه بيشتر از مترجمان انگليسي زبان بودند چون برتري زبان انگليسي بعد از جنگ جهاني دوم با قدرت گرفتن آمريکا شروع شد و از سال ۱۳۲۰ به بعد بود که به تدريج ترجمه از انگليسي رونق گرفت. بحث تاريخي نمي کنم اما تا آنجا که مي دانم يکي از اولين کساني که از زبان انگليسي ترجمه کرد ابراهيم گلستان بود و بعد از او نجف دريابندري وارد دنياي ترجمه شد.
کامبيز درمبخش
مسئلهاي که جامعهي فرهنگي ما با آن روبروست استفاده از واژهي «مبتذل» به عنوان يک سلاح براي تحقير بسياري از آثار و يا شخصيتهاي فرهنگي و هنري است که مطابق ميل و سليقهي گروه ديگري نيست و گاهي هم وجه سياسي دارد. در سالهاي قبل از انقلاب و سلطهي افراطي انديشههاي چپ. اگر اثري مورد پسند چپگراها نبود در يک حکم کلي مبتذل خوانده ميشد. بدون اينکه تعريف روشن و مشخصي از مبتذل بودن ارائه شود و معيار شخص براي تشخيص ابتذال تعريف شود ميخواهم نظر کامبيز درمبخش طراح و کاريکاتوريست را در اين مورد بدانم.
گفتوگو با دکتر مسعود کوثري
جامعهشناس و استاد دانشگاه
حوريه سپاسگذار
دکتر مسعود کوثري، جامعهشناس است، استاد دانشگاه و مدير انتشارات علمي و فرهنگي. و نويسندهي کتاب نشانهشناسي شهري با او به صحبت نشستيم دربارهي شاخهاي از ابتذال که رد پايش را در نشانههاي شهري تا نشانگان تصويري و در آثار فرهنگي محصولات و هنري سالهاي اخير ميتوان دنبال کرد.
هوشنگ اعلم
سيد محمد بهشتي يک مدير فرهنگي است، که سالهاي سال در عرصههاي مختلف فرهنگ و هنر مديريت کرده، مديريت به سبکي که امروز بيش از يک مدير از او يک متفکر ساخته، مديريتي همراه با مطالعه و پژوهش. با او در مورد مفهوم ابتذال و بهخصوص ابتذال در عرصه فرهنگ و هنر کشور به گفتوگو نشستيم.